Archi Audio is een wandeling met audiogids aan weerszijden van het kanaal langs een twintigtal voorbeelden van hedendaagse architectuur.
2013-10-15 – Brussel is van alle markten thuis en er zijn heel wat culturele wandelingen die dat bewijzen. Van bier tot chocolade, art nouveau of postindustriële stijl, kunst in de metro of strips: elke toerist of nieuwsgierige bezoeker vindt er zijn gading. Aan weerszijden van het kanaal, op het grondgebied van Molenbeek en Brussel Stad, biedt Archi Audio een ‘Hedendaagse architectuurwandeling’ met audiogids, langs een twintigtal voorbeelden van hedendaagse architectuur.
De formule is origineel: een mp3-app die je downloadt op je smartphone of tablet en waarmee je een paar uur lang door straatjes en over pleinen kunt zwerven in de buurt tussen de Vlaamse- en de Ninoofsepoort. Onderweg houd je halt bij een reeks gebouwen, met commentaar van de architect die het project heeft ontworpen, evenals stedenbouwkundigen, stadsexperts en leden van wijkverenigingen. Je hoort ook Brusselaars, buurtbewoners of voorbijgangers, die net zoals jij nadenken over wat ze tegenkomen en daar ook deel van uitmaken.
Mozaïek van getuigenissen
Het is bijzonder boeiend om meer te weten te komen over wat een gemeenschapsgevoel nu eigenlijk inhoudt: hoe ontstaat het, hoe meet je het, hoe definieer je de huidige behoeften van de stadsbewoners? De milde spot van enkele oude Molenbekenaars kruidt hun getuigenis over de evolutie die deze wijken hebben ondergaan. Het is grappig en aandoenlijk, die stemmen uit het zuiden, een Vlaamse stem, stemmen van experts, die hun mening geven, elkaar afwisselen en soms door elkaar lopen, in een originele geluidsmontage – een beetje rap, een beetje rock, een beetje geschetter en geschal. Een verrassende manier om informatie te brengen, die nooit verveelt, rechtstreeks via de koptelefoon in je oor, een continue stroom met pauzes en geluid van stappen.
Je snuift de sfeer in de buurt op, evenals de ‘goeie ouwe tijd’, toen wijken nog dorpen waren, toen je wel met elkaar moest samenleven in je wijk. En ook de tijd toen op het vlak van stedenbouw alles kon en mocht – maar de toon is niet veroordelend, eerder begripvol dat de noden van een stad veranderen. Vooral de uiteenzetting van de architecten doen je nadenken over wat de gevolgen van bouwen betekenen. Een woning of een kantoor, een school of een kunstenaarsatelier, een kinderdagverblijf of een tramhokje. Nieuwbouw met complete kaalslag van het oude of met behoud van de gevels (een Brusselse specialiteit) of alleen de structuur. Bouwen met behoud van het grondplan of met een nieuw plan; bouwen met lage kosten of passief (duurder, maar rendabel door de energiebesparing die het oplevert). Bouwen met zo veel mogelijk lichtinval, ook al is de straat smal, ook al worden de verdiepingen op elkaar gestapeld. Deelnemen aan het stadsleven, door te ‘interageren’ met de omgeving. Met bevordering van het gemeenschapsleven of bescherming van het privéleven. In hout, in steen, in staal of in glas, of in materialen waarvan je de naam niet kent, maar die zo goed passen bij de moderne veiligheid, isolatie en esthetiek.
Intensief proces
Iets moois bouwen? Maar wat is mooi?Je hoort de stemmen van voorbijgangers die hun waardering – of gebrek daaraan – uitspreken. Je hoort architecten vertellen over de weerstand die ze soms tegenkomen en hoe ze die overwonnen hebben. Je hoort vogels fluiten, want deze tijd is voor het planten van bomen. Beton moet plaatsmaken voor natuur, zelfs in de stad, vooral in de stad.
We leren dat een nieuw gebouw niet alleen het resultaat is van langdurige handenarbeid, tekeningen en berekeningen, maar de som van zeer intensieve besprekingen waarin overheden en ontwerpers doelstellingen bepalen, hun waarden analyseren en vergelijken, filosoferen, plannen wijzigen, totdat ze een perfect akkoord hebben bereikt over vormen en kleuren. We begrijpen dat de mensen die getuigen tijdens de rondleiding gepassioneerd zijn en trots op hun werk.
Gepassioneerde vertellers
Als historicus en geograaf nemen ze geen blad voor de mond en praten uitgebreid ze over integratie, betekenis, behoefte, moderniteit, maatschappelijke functies, economische verplichtingen, anticipatie, respect. Als je ze zo aanhoort, zonder hen te zien, dan ga je deze ontwerpers van projecten steeds meer zien als scheppers van werelden, ver verwijderd van de schieven architek uit de Brusselse folklore!
Ga dus zeker op stap, alleen of met het gezin, in elk seizoen van het jaar. Je zult niet teleurgesteld zijn door deze ‘Hedendaagse architectuurwandeling’, die echt de moeite waard is. Kies wel een zonnige dag, want je zult van alles een foto willen nemen. Je zult nog nieuwsgieriger en nog rijker thuiskomen, met niet alleen nieuwe kennis over architectuur en stad, maar ook en vooral een nieuwe manier om te kijken – en meer te zien!
Meer info: www.archi-audio.be
Tekst: Véronique KIRSZBAUM
Foto's: Julien TIMMERMANS
